Wyjazd studyjny pomorskich LGD do Portugalii
Sekretariat Regionalny Krajowej Sieci Obszarów Wiejskich Województwa Pomorskiego zorganizował w dniach 26 – 30 listopada 2012 roku wyjazd studyjny dla pomorskich Lokalnych Grup Działania do Portugalii.
Celem wyjazdu była wymiana wiedzy i doświadczeń w zakresie realizacji projektów dofinansowanych przez program LEADER a związanych z turystyką i produktami regionalnymi. Delegację z Pomorza przyjęła portugalska Lokalna Grupa Działania OESTE – Associacao de Desenvolvimento Rural. W ramach wyjazdu studyjnego przedstawiciele pomorskich LGD oraz Urzędu Marszałkowskiego Województwa Pomorskiego mieli możliwość zapoznania się z projektami realizowanymi przez LGD OESTE oraz ze specyfiką działania lokalnych grup w Portugalii.
Pierwszym punktem w programie była wizyta w gospodarstwie rolnym Quinta Porto Nogueira w Cadaval. Projekt polegał na obsadzeniu terenu należącego do Beneficjenta pomocy głównie drzewami gruszy, stanowiącej jedną z bardziej znaczących upraw w tym regionie. W ramach tego przedsięwzięcia, dokonano również nasadzeń innych rodzajów egzotycznych drzew owocowych jak mandarynki, figi i granaty.
Kolejnym odwiedzanym miejscem była wizyta w malowniczo położonym portugalskim miasteczku Obidos, gdzie uczestnicy zapoznali się z innowacyjnych projektem ekologicznym. Inwestycja polegała na ekologicznym wykorzystaniu materiałów, które nie dają się do dalszego użytku, np. resztki desek oraz skrawki innych materiałów budowlanych. Gospodarz projektu oferując turystom zakwaterowanie w ekologicznie zbudowanych domkach (brak użycia farb na ścianach, meble z drewnianych skrawków, naturalne tkaniny), jednocześnie w ramach operacji pozyskiwał oszczędności na zużyciu energii, co powodowało, że zgromadzone środki oferował turystom wynajmującym u niego pokoje, jako ich dodatkowy kapitał. Dochód ten mogli oni spożytkować na zakup różnorodnych 
produktów lokalnych oferowanych przez jego gospodarstwo. Z tej formy turystyki korzystają najczęściej ludzie młodzi, którym sprawy ekologii oraz odnawialnych źródeł energii nie są obojętne. Zorganizowane zostały także spotkania w Parque dos Mogens Alcobaka, gdzie uczestnicy wizyty studyjnej odwiedzili dwa gospodarstwa oferujące produkty lokalne w zakresie rękodzielnictwa i produktów spożywczych charakterystycznych dla tego regionu.
Delegacja z Pomorza miała również okazję zapoznać się z projektem dużej spółdzielni rolniczej w regionie winnic – Adega Cooperativa do Cadaval ou Vermalha. Operacja polegała na obsadzeniu dużego terenu winoroślami, budowie zbiorników mieszczących łącznie 50 tys. litrów wina, organizacji miejsca do przechowywania wina w beczkach oraz w butelkach. Jednocześnie, w ramach operacji powstało również miejsce ekspozycji i degustacji wina. Był to największy projekt usytuowany w zachodniej części Portugalii, 
dofinansowany w znacznym stopniu także ze środków Ministerstwa Rolnictwa Republiki Portugalii.
Kolejnym projektem, który został przedstawiony pomorskie LGD była wizyta w przedsiębiorstwie pszczelarskim zajmującym się pozyskiwaniem miodu. Podczas tego spotkania doszło do wymiany opinii, doświadczeń polskich i portugalskich, a także wskazania różnic dotyczących pasieki miodu. Uczestnicy wizyty studyjnej mieli możliwości przyjrzenia się maszynom, których przedsiębiorca używa do pozyskania miodu od pszczół. Na szczególną uwagę zasługuje ilość różnorodnych produktów pozyskiwanych przez to duże prywatne gospodarstwo pszczelarskie. Dotyczy to miodu z rozmarynu, eukaliptusa, czy na przykład mydła uzyskiwanego z połączenia limonki i miodu.
Ostatnim punktem programu wyjazdu studyjnego było spotkanie w urzędzie gminy z władzami Lokalnej Grupy Działania OESTE – Associacao de Desenvolvimento Rural. Spotkanie to było okazją do podsumowania wizyty studyjnej, wymiany wiedzy i doświadczeń na temat prowadzonej działalności LGD, realizowanych projektów, a także problemów, z jakimi borykają się grupy w swoich krajach. Innowacyjne a zarazem oryginalne projekty wzbudziły duże zainteresowanie wśród przedstawicieli pomorskich LGD. Nawiązane kontakty pomiędzy stronami mogą w przyszłości zaprocentować dobrą współpracą regionów obu krajów w realizacji tzw. „projektów współpracy” finansowanych w ramach Osi 4 Leader PROW 2007-2013.
